Edgar Degas i jego sztuka

Edgar Degas i jego sztuka.

Edgar Degas jest wspominany przez historię sztuki jako jeden z przedstawicieli malarstwa impresjonistycznego, co więcej przyznaje się mu bardzo wysoką i ważną pozycję w poczcie malarzy, posiłkujących się tą techniką. On sam nie utożsamiał się zbytnio z samym impresjonizmem, postrzegał siebie raczej jako artystę, który usiłuje oddać na płótnie prawdę zatrzymywanej tam chwili, postrzegał się raczej jako artystycznego realistę. Choć kształcił się w zakresie sztuk pięknych z zamysłem zostania autorem obrazów o tematyce historycznej, pozostawione przez niego prace świadczą o tym, że dał się jednak uwieść magii dnia codziennego, utrwalając dla potomnych sceny wyjęte z życia Europejczyków drugiej połowy XIX wieku. Był także zafascynowany nowinką techniczną jaką była wówczas sztuka fotografii.

Paryski życiorys

Większość życia tego artysty związana była z jego rodzinnym Paryżem. Pochodzący ze średnio zamożnej rodziny i osierocony w młodym wieku przez śmierć matki, Degas rozpoczął naukę w Szkole Sztuk Pięknych, pod kierunkiem Louisa Lamothe’a. Już jako osiemnastolatek był samowystarczalnym artystą, zarabiającym jako kopista w samym Luwrze. Choć życzeniem jego ojca było, by syn uzyskał solidne wykształcenie prawnicze, przyszły artysta nie zaangażował się nigdy w rozpoczęte studia. Jego miłość do malowania rozkwitła jeszcze bardziej podczas pobytu u rodziny we Włoszech: przebywając w Neapolu sporządził pierwsze szkice swoich poważniejszych autorskich prac, a ponadto dokonał udanych kopii słynnych dzieł, autorstwa między innymi Michała Anioła. Z uwagi na niepokoje we Francji, kolejne lata spędził w Nowym Orleanie, również u krewnych. Ta amerykańska przestrzeń okazała się inspirująca dla młodego artysty: stworzył tu jedyne dzieło, które osobiście sprzedał paryskiemu muzeum za życia. W 1873 roku malarz powrócił do Paryża, gdzie zastała go wiadomość o śmierci ojca i zadłużeniu brata – artysta był zmuszony sprzedać cały dobytek rodziny, a o utrzymanie musiał walczyć, pracując w swym niepewnym, artystycznym zawodzie. Degas przeżył ponad 80 lat, a jego życie wypełnione było całkowicie poświęcone sztuce.

Pastele, olej i wosk

Degas nie przywiązywał się do jednego rodzaju twórczej techniki. Choć większość swoich obrazów stworzył, operując farbami olejnymi na płótnie, jego najbardziej rozpoznawalnym dziełem jest obraz o tytule Błękitne tancerki, namalowany pastelami. To właśnie urok ulotnych chwil tańca, wdzięczne figury baletnic zdawały się najlepiej inspirować artystyczną wrażliwość malarza, jako że to właśnie tej tematyce poświęcił najwięcej swoich prac. Ukazywał jednocześnie ulotność barwnych chwil, co zapewne pozwoliło na zaszufladkowanie go jako impresjonisty. Warto jednak zauważyć, że nie wszystkie przedstawienia tancerek koncentrowały się na ukazaniu ich podczas występów, a artysta nie starał się upiększać tego, co widział: niekiedy Degas jawi się jako bardzo dokładny dokumentator tego, co dzieje się za teatralnymi kulisami, podczas przerw i prób. Być może dlatego właśnie sam postrzegał siebie bardziej jako wyznawcę realizmu w sztuce. Pod koniec życia, niejako z przymusu zwrócił się w stronę innego sposobu twórczej ekspresji: ponieważ jego wzrok stawał się coraz słabszy, malarz nie mógł komponować tak szczegółowych i wyrazistych wizji, jak dotychczas. Zainteresował się wówczas techniką odlewania rzeźb z ciemnego wosku. Część prac zaprezentował publiczności za życia, jednak większość rzeźbiarskich prób artysty odkryli dopiero jego spadkobiercy. Najsłynniejszą rzeźbą Degasa jest figura opisana jako czternastoletnia tancerka.