Stanisław Wyspiański i jego twórczość malarska.
Stanisław Wyspiański żył w latach 1869-1907. Jest jednym z wybitnych polskich malarzy i poetów. Malarstwa Stanisław Wyspiański uczył się w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych w Oddziale Rysunku. Jego pierwszym nauczycielem malarstwa był Jan Matejko, który był zaprzyjaźniony z rodziną Stankiewiczów. Stankiewiczowie byli najbliższą rodziną Wyspiańskiego, zaopiekowali się nim po śmierci matki w roku 1880. Na twórczość malarską Stanisława Wyspiańskiego składają się pastele, obrazy olejne, rysunki. Jest autorem wielu portretów, autoportretów, pejzaży (głównie Krakowa) i ilustracji. W swej twórczości artystycznej Stanisław Wyspiański projektował także witraże, między innymi do kościoła pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny w Krakowie. Projektował także wnętrza i meble.
W 1902 roku Stanisław Wyspiański namalował obraz zatytułowany „Macierzyństwo”. Jest to obraz wykonany na papierze techniką pastelową. Ma wymiary 64 cm x 47,5 cm. Obraz przechowywany jest w Muzeum Narodowym w Krakowie. Obraz powstał w okresie, kiedy Wyspiański zajmował się już głównie twórczością literacką. W tym okresie w miejsce skomplikowanych kompozycji malarskich w jego twórczości zaczęły dominować jedynie drobne prace: krajobrazy, portrety i główki dzieci. W tym czasie powstały także prace, których głównym motywem było macierzyństwo. Było to powrotem do znanego już wcześniej w malarstwie tematu „maternitas”. Zainteresowanie Wyspiańskiego tą tematyką jest w jego przypadku całkiem naturalne. Artysta stracił matkę mając zaledwie 6 lat, był też ojcem.
Na obrazie „Macierzyństwo” Stanisław Wyspiański namalował własną rodzinę. Matka, która karmi niemowlę jest jego żoną Teodorą, niemowlę to najmłodszy syn artysty, jego imiennik Stanisław. Na obrazie Wyspiański sportretował także własną córkę, Helenkę. Dziewczynka została na obrazie sportretowana dwukrotnie, raz artysta sportretował ją z profilu, drugi raz en face. W tym samym cyklu obrazów znajduje się identycznie zatytułowany obraz z roku 1903. Na obrazie tym artysta sportretował tym razem tylko żonę z synkiem.
W 1902 roku Stanisław Wyspiański namalował także obraz pt. „Śpiący Staś”. Wykonany techniką pastelową obraz ma wymiary 47 cm x 67 cm. Obraz znajduje się w zbiorach Galerii Malarstwa i Rzeźby Muzeum Narodowego w Poznaniu. Obraz przedstawia śpiącego synka artysty, Stasia. Do tego cyklu obrazów należy także obraz „Śpiący Mietek”. Przedstawia on z kolei drugiego syna artysty, Mieczysława. Obraz został namalowany w technice pastelowej w roku 1904. Obraz możemy zobaczyć w Muzeum Sztuki w Łodzi.
Stanisław Wyspiański wykonał wiele swoich portretów. Jednym z nich jest „Autoportret szafirowy” z roku 1894. Obraz ma wymiary 56,5 x 45 cm. Został namalowany w Paryżu. Obecnie można go podziwiać w zbiorach muzeum Narodowego w Warszawie. Obraz przedstawia autora w wieku 25 lat. Kolejny autoportret Wyspiański namalował po premierze swojej sztuki „Wesele”, czyli osiem lat później, w roku 1902. Oba autoportrety wykonane są techniką pastelową. Wyspiański portretował także swoich przyjaciół, między innymi Konrada Rakowskiego.