Klej skórny

img21Klej skórny. Synonim: klej stolarski. Otrzymuje się z odzierek skór surowych. Jako zasadnicze etapy procesu produkcji kleju skórnego należy wymienić: przygotowanie (wapnowanie) odzierek, odmycie wapna, zakwaszenie, odmycie z kwasu oraz gotowanie i zagęszczenie masy klejowej. Końcowym etapem produkcji jest konserwacja, bielenie i wykańczanie kleju do form: tabliczkowej, perełkowej, proszku lub łusek. Procesy chemiczne, którym podlega surowiec, mają na celu przede wszystkim przetworzenie nierozpuszczalnych substancji klejodawczych w rozpuszczalną glutynę. Poza glutyną klej skórny zawiera kollagen i chondrynę. Najbardziej charakterystyczną i istotną cechą kleju skórnego, jak i każdego innego kleju, jest zdolność sklejania, wynikająca z wysokiej lepkości (wiskozy). Wiskozę określa się przy użyciu wiskozymetru Englera i mierzy się w stopniach Englera. Im większa lepkość, tym wyższy gatunek kleju. Dla zasadniczych gatunków kleju skórnego Polska Norma ustala następujące lepkości (wiskozy): a) gatunek najwyższy (tzw. klej żelatynowy) — lepkość powyżej 6,0°E, b) gatunek .pierwszy — lepkość 3,5—6,0°E, c) gatunek drugi — lepkość poniżej 3,0—3,5°E. Klej skórny ma barwę od jasnożółtej do ciemnobrązowej. Jest przejrzysty. Powinien być twardy i nie dawać się łatwo złamać w ręku. Przy naciśnięciu paznokciem, na powierzchni nie powinna się uwidaczniać rysa. Powinien być suchy. Przy zawilgoceniu staje się; giętki i elastyczny jak guma. Suchy klej skórny Wydaje charaktery! styczny trzask przy uderzeniu tabliczką o tabliczkę. Przełom tabliczki jest szklisty lub muszlowaty. Odczyn kleju skórnego jest obojętni lub słabo alkaliczny. Zawartość wody w kleju suchym nie powinna, przekraczać 17%. PN rozróżnia następujące postaci kleju skórnego: tabliczki, łom, perełki, łuski, galaretę. Klej skórny stosowany jest w budownictwie przede wszystkim w robotach stolarskich, głównie do klejenia fornirów (sklejek): obojętny odczyn roztworu klejowego zapobiega tworzeniu się ciemnych plam na fornirze. Stosuje się go również przy sklejaniu elementów drewnianych narażonych na wpływy wilgoci, pleśni lub wody. W tym wypadku, ze względu na brak odporności kleju skórnego na wpływy wody, bezpośrednio przed przystąpieniem do sklejania uodpornia się doraźnie klej skórny na działanie ,wody tzw. formaliną (40% roztworem formaldehydu w wodzie). Do niedawna stosowany był klej skórny powszechnie w robotach, malarskich. Obecnie zastępuje się go na tym odcinku klejami roślinnymi lub kazeinowymi. Materiałami zastępczymi kleju skórnego są: klej kostny i kazeinowy. Są one tańsze i mniej deficytowe niż klej skórny, a nie ustępują mu jakościowo pod wieloma względami. Rozszerzanie ich zastosowania jest więc bardzo wskazane. Produkt dostarczany jest w beczkach lub workach papierowych i jutowych wagi 25 lub 50 kg; winien być przechowywany w pomieszczeniu suchym.