Materiały wybuchowe

img26MATERIAŁY WYBUCHOWE I ŚRODKI ZAPALCZE. Własności środków wybuchowych wykorzystuje się do rozsadzania i rozdrabniania skał, gruntów itp. Własności te polegają na błyskawicznym przechodzeniu materiału wybuchowego stałego w stan gazu i na powstawaniu wskutek zapłonu olbrzymiej prężności gazów. Gazy, jako produkt wybuchu, są siłą uderzającą (odróżniać od ciśnienia gazów). Siła uderzenia jest zależna od własności kruszących środka wybuchowego. Materiały wybuchowe i środki zapalcze stosowane są w produkcji budowlanej przy robotach ziemnych, mianowicie przy wykonywaniu wykopów w gruncie skalistym twardym lub średnio twardym. Stosuje się je również przy rozbieraniu (burzeniu) starych budowli (np. roboty rozbiórkowe w zniszczonych przez działania wojenne dzielnicach miejskich). W szerszym zakresie używane są materiały wybuchowe w kamieniołomach, wchodzących w -skład produkcji pomocniczej budownictwa.  W kamieniołomach stosuje się materiały wybuchowe i środki zapalcze do odstrzeliwania i rozdrabniania skał. Z punktu widzenia własności i składu chemicznego rozróżnia się dwie podstawowe grupy materiałów wybuchowych: 1) Materiały wybuchające bezpośrednio, zapalające się od silnego zwykłego płomienia. Powstające przy ich spalaniu gazy wytwarzają ciśnienie rozsadzające lub rozluźniające rozsadzaną masę, nie powodują jednakże wstrząsu i miażdżenia tej masy. Do grupy tej należy proch skalny czarny i nie wymieniona saletra strzelnicza (wybuchającą). 2) Materiały wybuchające pośrednio, nazywane kruszącymi lub miażdżącymi; zapalają się one tylko przy pomocy rtęci piorunującej (piorunianu rtęciowego) i powodują błyskawiczny (nie zaś stopniowy) rozkład całej masy ładunku, zwany detonacją. Detonacja jest to fata o olbrzymiej częstotliwości drgań. Uderzenia fali powodują silne wstrząsy i miażdżenie rozsadzanej masy. Do grupy materiałów miażdżących należą amonity (materiały amono-saletrzane, jak „Metanit”, „Karbonit”), materiały dynamitowe (Barbaryt, Dynamit), a poza tym chloratyty i nadchloratyty, nitrogliceryna, żelatyna wybuchowa, melinit, ekrazyt, trotyl, pyroksylina i płynne powietrze.