Odrdzewianie przedmiotów stalowych – W prosty sposób można otrzymać odrdzewiacz, przez rozpuszczenie w 1200 cm3 wody 75 g wodorotlenku sodowego, 35 g bezwodnego węglanu sodowego i 1 g nadmanganianu potasowego. Przedmioty zanurza się na kilka minut, a następnie opłukuje wodą i ściera rdzę miękką szmatką. Roztwór nie jest trwały i należy go przyrządzić bezpośrednio przed użyciem.
(Brunatne plamy po nadmanganianie potasowym usuwa się z rąk utrwalaczem, zakwaszonym kwasem octowym, a z naczyń – roztworem azotynu potasowego lub sodowego).
Znacznie lepsze są odrdzewiacze, których podstawowym składnikiem jest kwas fosforowy. Spełnia on podwójną rolę: przeprowadza zawarte w rdzy związki żelaza w związki łatwo rozpuszczalne i działając na oczyszczoną powierzchnię, wytwarza na niej szczelną powłokę trudno rozpuszczalnego fosforanu żelazawego, odgrywającego rolę powłoki antykorozyjnej.
Fosforan żelazawy ma barwę szarozieloną. Pojawienie się tej barwy na powierzchni odrdzewianego przedmiotu świadczy o zakończeniu procesu odrdzewiania. Ostatnim etapem jest bardzo staranne spłukanie wodą resztek odrdzewiacza z powierzchni przedmiotu i osuszenie w strumieniu ciepłego powietrza. Najprostszym odrdzewiaczem fosforowym jest 15-procentowy roztwór wodny kwasu fosforanowego.
Lepsze wyniki otrzymuje się przy użyciu odrdzewiacza otrzymanego w sposób następujący: do 1000 cm3 wody dodać 78 g kwasu fosforowego i w tym roztworze rozpuścić 56 g fosforanu żelazawego Fe3(PO4)2. Przeznaczone do odrdzewiania przedmioty zanurzyć w odrdzewiaczu i co pewien czas przecierać ich powierzchnię twardym pędzlem włosianym. Plamy rdzy na większej powierzchni zwilżać obficie odrdzewiaczem i również przecierać twardym pędzlem.
Po pojawieniu się szarozielonego zabarwienia powierzchnię spłukać dokładnie wodą i wysuszyć. Ponieważ kupienie fosforanu żelazawego jest dość trudne, można go przyrządzić według następującego przepisu: 16 g wiórków stalowych roztworzyć w mieszaninie 15 cm3 stężonego kwasu siarkowego
i 50 cm3 wody. Do powstałego bladozielonego roztworu dodawać 10-procentowy roztwór węglanu sodu tak długo, aż następna porcja roztworu nie wytrąca już osadu. Strącony osad węglanu żelazawego szybko odsączyć i rozpuścić w 40 cm3 kwasu fosforowego. Otrzymany roztwór zastępuje 56 g fosforanu żelazawego.
W sklepach można kupić gotowy odrdzewiacz fosforanowy o nazwie Fosol.